doğru çeviri iletişimde büyük uzmanlık sağlamak için
doru eviri iletiimde byk uzmanlk salamak iin
Szl evirinin gemiini antik aa kadar dayandrabiliriz. Dou Akdeniz'de kltrlerin birbirlerinden fark edilir biimde ayrmas M..4. yy. dayanmaktadr. Bu tarihten itibaren blgede farkl yer ve zamanlarda olduka ileri dzeyde uygarlklar kurulmutur. Bu uygarlklarn her birinin kendine zg bir dil kulland bilinmektedir. Eski Msr yaztlarnda, yabanclarn mahkeme srasndaki konumalarna yer verilmitir, yabanclarn verdikleri ifadelerin Msr diline evrildii grlmtr. Msr Kraliesi Cleopatra'nnda ok dil bilmesi Msr'da yabanc dilin nemini ortaya koyar. te yandan Sezar 2 trl szl evirmen kullanmaktayd, 1. baevirmen, 2. rutin ilerle ilgilenen evirmen grubu. Roma imparatorluunda farkl etnik kkenden gelen ve farkl diller konuan paral askerlerin ynetimi iin evirmenler grev alyordu. Afrika toplumlarnda ise evirmenler akll adamlar olarak nitelendirilir ve grmelerde kendi toplumlarnn szcs olurlar. Akll olmann kaltmsal olduunu dndklerinden evirmenlik babadan ola geen bir meslekti. in'de ise iletiimi salayan araclar szl eviri iini yrtyordu. Ortaada Avrupa'nn Asya ile olan ticareti giderek gelimi ve ticaret Venedik ve Cenova tarafndan tekele alnmt. 2 ticaret yolu izleniyordu: pek yolu, baharat yolu. Venedikli ve Cenevizli tacirler farkl diller konuabilenleri ou zaman yanlarnda gtrdler. Zaman iinde eitli diller konuabilen tacirlerin says da artt.Trklerde, Seluklular dneminde yazl ve szl evirmenlere turjuman denirdi. Turjumanlar yabanc devletlerle olan yazmalar yrtr, mahkemede yabanclarla yerli halk arasnda iletiimi salarlard. Osmanllar dneminin ilk evirmeni Ltfi beydir. Osmanl Devletinde resmi grev icra eden evirmenin statsnn ilk kez Fatih Sultan Mehmet tarafndan belirlendii dnlmektedir.
eviri Etii
eviri iki ayr dil ve kltr arasnda, baka bir deyile uluslar aras iletiimi salayan bir uzmanlk alandr. Bu adan eviri kendi ierisinde uygulama alanlarna blnen profesyonellik isteyen ayr ve zerk bir meslek dal, zihinsel ve entelektel bir etkinliktir.
evirmen yapt evirinin dilini ve evirinin konusunu bilmekle ya da bu konuda aratrma yaparak kaynak metne anlamca uygun ilevsel bir eviri metni oluturmakla ykmldr. evirmen ileyen bir eviri iin orijinal metnin amacna, ieriine ve slubuna uygun ve ayrca i sahibinin ihtiyacna veya taleplerine cevap veren bir eviri gerekletirmekle ykmldr. stlendii iin gerektirdii dil ve konu bilgisine sahip olmad halde sahipmi gibi beyanda bulunamaz.
evirisinde, ihtiya sahibinin koullarn dikkate alarak yanl veya yetersiz anlamalar nlemek, evirmenin sorumluluklar iindedir. Gerektiinde ivereni, olas yanl anlamalara kar ve zm bulunamad durumlar hakknda bilgilendirir . veren de bu konuda egdml davranmak, evirmenin eviriyle ilgili sorularn yantlamakla ve evirmene eviri iin gerekli bilgileri vermekle ykmldr. Bu durumda evirmen ve iveren, doru ve yeterli anlamay salamak iin karlkl olarak birbirlerini evirinin biimi ve sorunlar hakknda bilgilendirmek ve gerekli aklamalar yapmakla ykmldrler.
evirmen eviriyi ald andan itibaren iverenle taahhtleri yerine getireceine dair yazl ya da szl bir anlama yapabilir. Ancak bu tr anlamalar olmad durumlarda da evirmen ve iveren eviriden dolay oluan ykmllkleri karlkl olarak dikkate almaldrlar.
eviri creti yazl ya da szl anlamada kararlatrlan, evirinin niteliine ve genel kabule uygun olan bir miktar zerinden belirtilen tarihte belirtilen miktar zerinden evirmene denir. Szl ya da yazl anlamay yerine getirmeyen ivereni evirmen hakem kuruluna bildirebilir, hakem kurulu duruma gre gerekli mdahalede bulunmakla yetkilidir.
evirmen ve iveren arasnda yaplacak olan anlamada, iin teslim sresi ya da tarihi, nitelik dzeyi, ihtiya biimi, teslim biimi, deme koullar, telif haklar gibi hususlar belirlenir. Durumdaki olas deiiklikleri her iki taraf da gecikmeden kar tarafa bildirmekle ykmldr.
eviri, yaplan szl ya da yazl akitte ngrlen zamanda ve nitelikte teslim edilmelidir. Elde olmayan nedenlerden tr eviri geri verilmek zorunda kalnrsa, ya da zamannda teslim edilemeyecekse evirmen iverenin madur olmamas iin bu durumu en ksa zamanda iverene bildirmekle ykmldr.
evirmen kendi uzmanlk alanna girmeyen ilerde veya ilerin acil olarak istenmesi durumunda (rnein organizasyon gerektiren durumlarda) evirinin tesliminde doacak aksaklklar iverene bildirir. Byle durumlarda evirinin yeterlilii ve uygunluu bu zel koullara gre deerlendirilir.
veren anlama ncesi evirmenden rnek eviri isteyebilir. Teslim edilecek iin yeterlilii iin rnek eviri lt oluturur. rnek eviri de crete tabiidir. rnek eviri boyutunun makul olmas esastr. cretlendirme durumu karlkl anlamayla tespit edilir. rnek eviriyi denetleyecek kiinin kesinlikle eviri konusunda yetkin olmas gerekmektedir, bu kimse evirmenle koordineli alacan taahht eder.
cret, eviri dili, metin tr, iin acillii ve evirmenin eviri srecinde verdii hizmete gre deiiklik gsterebilir. Trkiye'de yaygn uygulamalardan yola karak bir sayfann 1000 vuru olarak tespit edilmesi nerilir. evirmen ald ile ilgili masraflarn (krtasiye, disket, fotokopi, renkli fotokopi, posta creti, kurye gibi sair masraflar) piyasa koullarna uygun oranda ayrca talep etme hakkna sahiptir.
Banttan eviri, film evirisi, szl eviri, deifre evirisi ve benzeri eviri trleri iin de evirmenin haklarnn gzetilmesi esas alnr. Banttan eviride gerekli olan dinleme sresi ya da bandn yazya dklme sresi de ayrca crete tabiidir. Bu alanlarda dernein tavsiyeleri esas alnr.
Kitap olarak yaymlanacak metinlerde, iveren elde olmayan nedenler dnda yapt taahht ettii tarihte yaymlatmakla ykmldr. Yaync bu anlamda evirmenin telif haklarn gzetmek ve anlama uyarnca baslan kitap says orannda evirmenin hizmetini cretlendirmek durumundadr. evirmen ile iveren arasnda bu konudaki szl ya da yazl anlamalarn ihlali durumunda bavuru zerine hakem kurulu gerekli nlemleri alabilir.
evirmen, gveni suiistimal edecek ekilde tahrifatl ve yetersiz eviri yapmas durumunda szl ya da yazl akde aykr davranm saylr. Bu tr durumlar taraflarn bavurusu zerine dernein hakem kurulunca incelenerek mesleki yaptrmlar uygulanabilir.
evirmen evirdii metind
eki gizli olduu belirtilen bilgileri nc ahslara duyuramaz, bu bilgileri saklamakla ykmldr.
evirmen, grevini yerine getirirken, haksz ve hileli rekabete girmeyecektir. Bu anlamda fiyat krma ya da meslektalarn karalama gibi davranlarda bulunamaz.
Yetersiz ya da yanl eviri, haksz rekabet gibi konularla ilgilenen hakem kurulu meslein saygn ve deneyimli kiilerinden, akademisyenlerden ve hukukulardan oluur. Grlecek konuya bal olarak konuyla ilgili uzmanlar kurula katlr.
evirmenler, evirmenlik mesleinin zerk bir meslek olduunun ve uzmanlk gerektirdiinin bilincinde olarak bu durumu davranlarna da yanstmaldrlar How To Buy A Liquor Store - Tougher Than Average But Greater Potential? Do Christmas shopping on Christmas decorations online sales Online Shopping websites that offer huge discounts! Seasonal Savings with ThelightersideCo.com coupons on ThelightersideCo.com online shopping Play Sets Buyer's Guide: Gorilla Playsets Big Skye Series How to buy bushwacker fender flares Where To Buy A McRib Where To Buy Clear Skin Max Instant Payday Advance for Your Benefits Why Buy Targeted Traffic Why Shopping Online is the Smarter Thing to do No faxing payday: Forget the hassles of faxing now! Online Shopping for Cheap Perfumes